go w umowie w walucie obcej, w tym w euro, w sytuacji zastrzeżenia, iż przedmiotowe rozliczenie będzie stanowiło klauzulę wyłączną. Tak więc ustawodawca umożliwił stro - nom umowy indywidualne ukształtowanie treści świadczenia pieniężnego z wykorzysta-niem waluty obcej, nie wyłączając euro.
Jedną z metod na uzyskanie waluty obcej jest jej zakup w kantorze – warto jednak pamiętać, że takie nabycie firmowych pieniędzy w walucie obcej może wiązać się z powstaniem różnic kursowych od środków własnych. Jakie różnice kursowe generuje zakup waluty w kantorze? Zgodnie z obowiązującymi przepisami, podatnicy powinni prowadzić ewidencje (księgę przychodów i rozchodów, ewidencję przychodów etc.) w polskich złotych. Dlatego też obrót walutą w ramach przedsiębiorstwa będzie „przeliczany” na złotówki. Nabywając walutę w kantorze jej wartość na złotówki należy przeliczyć według kursu faktycznie zastosowanego. Najczęściej jest to standardowy kurs kantorowy z dnia zakupu, ale może się też zdarzyć, że będzie to niższy, wynegocjowany przez przedsiębiorcę kurs. Samo nabycie waluty nie generuje jeszcze różnic kursowych. Dopiero rozchód waluty – zapłata za zobowiązanie, sprzedaż (za złotówki lub inną walutę obcą) do banku lub kantoru spowoduje powstanie różnicy. Rozchód będzie przeliczany po innym kursie niż zakup – najczęściej: Po kursie faktycznie zastosowanym, lub (w przypadku jego braku) Po średnim kursie NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień transakcji. Zakup waluty w kantorze – wyliczenie różnic Różnice kursowe od środków własnych mogą stanowić przychód lub koszt podatkowy – w zależności od tego, który z kursów walut będzie wyższy. Zatem: Różnica ujemna, koszt podatkowy – gdy wpływ (zakup) był po kursie wyższym, niż wypływ Różnica dodatnia, przychód podatkowy – gdy wpływ (zakup) był po kursie niższym, niż wypływ. Różnicę kursową od środków własnych kupionych w kantorze wyliczymy zatem według wzoru: RK = W*KS – W*KZ, gdzie: RK – różnica kursowa W – ilość waluty KS – kurs sprzedaży KZ – kurs zakupu. Przykład. Przedsiębiorca zdecydował się na zakup waluty w kantorze. Nabył 400 euro po kursie 2,0. Środki wpłacił następnie na konto walutowe w euro – nie powstały tu różnice kursowe. Następnie przedsiębiorca zdecydował się przelać 400 euro na konto złotówkowe – czyli sprzedał walutę bankowi. Bank zastosował kurs sprzedaży 4,0. Zatem: RK = 400 euro * 4,0 – 400 euro * 2,0 RK = 1600 – 800 RK = 800 zł Różnica kursowa (dodatnia) wynosi 800 zł. Będzie ona stanowiła przychód podatkowy. Zapłata z przychodów po różnych kursach? Sprawdź, jak stosować metody FIFO i LIFO! UWAGAZachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress oraz Disqus. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane wyłącznie w celu opublikowania komentarza na blogu. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. Dane w systemie Disqus zapisują się na podstawie Twojej umowy zawartej z firmą Disqus. O szczegółach przetwarzania danych przez Disqus dowiesz się ze strony. Zachęcamy do komentowania naszych artykułów. Wyraź swoje zdanie i włącz się w dyskusje z innymi czytelnikami. Na indywidualne pytania (z zakresu podatków i księgowości) użytkowników odpowiadamy przez e-mail, czat lub telefon – skontaktuj się z nami. Administratorem Twoich danych osobowych jest IFIRMA z siedzibą we Wrocławiu. Dodając komentarz na blogu, przekazujesz nam swoje dane: imię i nazwisko, adres e-mail oraz treść komentarza. W systemie odnotowywany jest także adres IP, z wykorzystaniem którego dodałeś komentarz. Dane zostają zapisane w bazie systemu WordPress. Twoje dane są przetwarzane na podstawie Twojej zgody, wynikającej z dodania komentarza. Dane są przetwarzane w celu opublikowania komentarza na blogu, jak również w celu obrony lub dochodzenia roszczeń. Dane w bazie systemu WordPress są w niej przechowywane przez okres funkcjonowania bloga. O szczegółach przetwarzania danych przez IFIRMA dowiesz się ze strony polityki prywatności serwisu Może te tematy też Cię zaciekawią
Zapłata za poniesione wydatki firmowe z nie swojego konta Czasami podatnicy nie są w stanie płacić kontrahentom za zakupione towary, czy wykonane usługi. W tej sytuacji zapłata często dokonywana jest z cudzego konta bankowego. PRZYKŁAD 1 Podatnik prowadzi sprzedaż nabiału. Od mleczarni zakupił masło w dużej ilości.
Z powodu internacjonalizacji obrotu gospodarczego zdarza się, że strony danej umowy postanawiają, że zapłata za wykonanie jakiejś usługi zostanie wyrażona w innej walucie niż polski złoty. W związku z tym, pojawiają się następujące problemy: czy strony mogą przewidzieć obowiązek zapłaty wyrażony w innej walucie niż złoty polski, czy polski sąd może nakazać zapłatę w tej obcej walucie, jakie są charakterystyczne cechy zobowiązań wyrażonych w walucie powyżej przedstawione aspekty, porusza art. 358 kodeksu cywilnego oraz orzecznictwo i doktryna. Przed zmianą przepisów kodeksu cywilnego, która weszła w życie w dniu 24 stycznia 2009 r., co do zasady wszystkie zobowiązania pieniężne na obszarze Polski mogły być wyrażone jedynie w pieniądzu polskim (z zastrzeżeniem istotnych wyjątków wynikających z Prawa dewizowego oraz z zastrzeżeniem możliwości dokonania spłaty w walucie obcej). Obecnie, jeśli chodzi o zobowiązania powstałe po 24 stycznia 2009 r. i istniejące w tej dacie zobowiązania trwałe, istnieje możliwość wyrażania zobowiązań bezpośrednio w walucie obcej. Oznacza to również, że wierzyciel może złożyć pozew, w którym domagać się może uiszczenia zapłaty w obcej walucie, a sąd, w przypadku uznania tych roszczeń za zasadne, powinien zasądzić zapłatę właśnie w walucie obcej, bez przeliczania jej na złote polskie. W przypadku, jeśli powód będzie domagał się zapłaty w obcej walucie, to sąd, jeśli przeliczy kwotę żądania na walutę polską dopuści się naruszenia art. 321 § 1 kodeksu postępowania cywilnego. W kolejnym etapie procedowania, w postępowaniu egzekucyjnym, zgodnie z art. 783 § 1 zd. 2 sąd powinien nadać klauzulę wykonalności orzeczeniu, w którym zasądza należność w walucie obcej, z zobowiązaniem komornika do przeliczenia tej kwoty na walutę polską według średniego kursu waluty obcej ogłoszonego przez NBP na dzień wypłaty wierzycielowi danej kwoty (albo sporządzenia planu podziału).Aktualnie, jeśli suma pieniężna zobowiązania jest wyrażona w walucie obcej, to dłużnik nie ma obowiązku spełniania świadczenia w tej walucie. Dłużnik mógłby zwolnić się również z zobowiązania, jeśli spłaciłby swój dług w walucie polskiej, zachowując ekwiwalentność zapłaty po przeliczeniu waluty obcej na złotówki. W takim przypadku wierzyciel nie mógłby sprzeciwić się przyjęciu tak wyliczonej sumie pieniędzy przekazanych w polskiej walucie. Wybór waluty, w której dłużnik spłaci zobowiązanie, należy zatem, co do zasady, do dłużnika. Odmiennie jednak, jeśli strony zastrzegłyby w umowie, że zobowiązanie może być wykonane tylko w walucie obcej, to po stronie dłużnika nie ma możliwości zwolnienia się z tego obowiązku poprzez zapłatę w walucie polskiej (tzw. klauzula efektywnej waluty).Art. 358 § 2 wskazuje na sposób obliczenia należności wynikający z wyrażenia zobowiązania w walucie obcej, w przypadku woli dokonania przeliczenia waluty obcej na walutę polską. Co do zasady, wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowego Banku Polskiego z dnia wymagalności roszczenia. Strony czynności prawnej mogą jednak ustalić inny termin lub inny sposób wyliczania należności, w szczególności mogą wskazać, iż kursem będącym podstawą wyliczenia należności będzie kurs z określonego dnia lub strony samodzielnie określą wartość stosunku waluty obcej do waluty polskiej, bez względu na późniejsze zmiany w relacji kursowej (np. 4 zł : 1 euro). W przypadku jeśli jednak dłużnik nie zapłaci zobowiązania w terminie, to kurs przeliczeniowy można ustalić na dzień dokonania zapłaty przez dłużnika. Wyboru w tym zakresie może dokonać wierzyciel, wskazując z reguły na korzystniejszy dla siebie przelicznik walutowy. Ponadto, zgodnie z ogólnymi zasadami dotyczącymi zobowiązań pieniężnych, jeśli po stronie dłużnika wystąpi zwłoka z wykonaniem zobowiązania, wierzyciel będzie mógł doliczyć do zobowiązania głównego odsetki w walucie obcej, w której wyrażono adwokat Marcin Moj oraz adwokat Marcin HołówkaFoto dzięki uprzejmości Stuart Miles / wpisu Ponadto, zapłata czynszu w euro nie wymaga żadnych przeliczeń, jak to miało miejsce w przypadku kredytów frankowych. W doktrynie wskazuje się jednak, że zmiany wartości walut mogą byćPłatności na rzecz polskich i zagranicznych kontrahentów mogą być realizowane także w walucie obcej. Dokonywanie tych płatności sprawia wiele problemów, gdyż należy prawidłowo udokumentować taką transakcję i ustalić właściwy kurs waluty. Ponadto wprowadzenie obowiązkowego split payment utrudniło dokonywanie płatności w walutach obcych. Z art. 106e ust. 11 ustawy o VAT wynika, że polski podatnik, wystawiając fakturę, powinien wykazać kwotę VAT obowiązkowo w złotych, mimo że rozliczenie następuje w walucie obcej. Do ustalenia kwoty VAT w złotych stosujemy zasady przeliczania na złote przyjętych dla przeliczania kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania. To oznacza, że są to zasady wskazane w art. 31 ustawy o VAT. Zasady przeliczania kwoty VAT i podstawy opodatkowania na złote Termin wystawienia faktury Kurs przyjęty do przeliczenia Przed powstaniem obowiązku podatkowego Przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia faktury; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. W dniu powstania obowiązku podatnego lub po nim Przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez NBP na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez EBC na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro. W dwóch przypadkach nie stosujemy zasad przedstawionych w tabeli, ale zasady określone w przepisach celnych. Dotyczy to importu towarów. Również w przypadku usług wstępu na imprezy masowe w rozumieniu ustawy z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania wyrażone w walucie obcej mogą być przeliczane na złote zgodnie z przepisami celnymi stosowanymi na potrzeby obliczania wartości celnej importowanych towarów. Są to jedyne regulacje dotyczące zasad stosowania i przeliczania kwot podatku i podstawy opodatkowania na złote. W praktyce powstaje jednak wiele problemów z tym związanych. Polecamy: VAT 2020. Komentarz Polecamy: Biuletyn VAT 1. Czy nabywca może sam poprawić kwotę VAT, gdy sprzedawca błędnie ustalił podatek stosując niewłaściwy kurs Problem: Otrzymaliśmy fakturę w euro od polskiego kontrahenta. Kwota VAT jest przeliczona na złote, ale zastosowano błędny kurs. Czy możemy sami poprawić ten błąd i odliczyć VAT w innej wysokości niż wykazany na fakturze? Rada: Nie mogą Państwo samodzielnie poprawić kwoty VAT wyliczonej na fakturze. W tym celu należy zwrócić się do sprzedawcy, aby wystawił fakturę korygującą. Można również odliczyć VAT w wysokości wskazanej na fakturze bez dokonywania korekty. Potwierdzają to również organy podatkowe. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 października 2015 r. (sygn. ILPP4/4512-1-239/15-2/BA) czytamy: Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w sytuacji zastosowania przez wystawiającego fakturę VAT kontrahenta-dostawcę Spółki błędnego kursu walutowego Spółka ma prawo w całości do odliczenia podatku VAT naliczonego z tej faktury w kwocie, jaka została na niej wykazana. 2. Czy nabywca może sam ustalić kwotę VAT, gdy sprzedawca podał kwotę podatku tylko w walucie obcej Problem: Otrzymaliśmy fakturę w walucie obcej. Sprzedawca podał również kwotę VAT w walucie obcej. Czy powinniśmy wystąpić do sprzedawcy o korektę, czy możemy sami ustalić kwotę netto i VAT? Rada: Najbezpieczniejszym rozwiązaniem w tym przypadku jest wystąpienie do sprzedawcy o wystawienie faktury korygującej, gdyż z przepisów wynika, że jest to jego obowiązek, aby podać kwotę VAT w złotych. Nabywcy nie może sam wystawić noty korygującej. Należy uznać za dopuszczalne również samodzielne ustalenie zarówno kwoty VAT, jak i podstawy opodatkowania. Samodzielne ustalenie kwoty VAT nie jest niebezpieczne, gdy znamy dokładną datę powstania obowiązku podatkowego, w przypadku gdy faktura nie została wystawiona przed jego powstaniem. Nie istnieje wtedy niebezpieczeństwo, że kwota u sprzedawcy i nabywcy będzie różna. 3. Jaki kurs waluty zastosować, gdy faktura dokumentuje kilka dostaw Problem: W naszej firmie obowiązuje zasada, że faktury dla stałych klientów wystawiamy za dwa miesiące kalendarzowe. Faktura dokumentuje wszystkie transakcje dokonane w danym okresie rozliczeniowym dla danego kontrahenta. Dostawy te nie są zaliczkowane. Mamy nowego klienta, z którym rozliczamy się w dolarach. Są to dostawy krajowe. Jaki kurs waluty należy zastosować? Rada: Zakładamy, że są to dostawy ciągłe, w związku z których świadczeniem ustalono następujące po sobie terminy rozliczeń. Dla takich dostaw obowiązek podatkowy powstaje w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego. Wtedy można przyjąć jeden kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ostatni dzień okresu rozliczeniowego. Przykład Strony umówiły się, że dostawy towarów będą rozliczane co dwa miesiące. Dostawca wystawia fakturę do 15 dnia miesiąca następującego po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Za okres lipiec-sierpień 2020 r. została wystawiona faktura w euro 8 września. Do przeliczenia można przyjąć kurs z 28 sierpnia 2020 r. Powstaje pytanie, kiedy dostawy można uznać za ciągłe. Do tej pory organy podatkowe kwestionowały uznanie powtarzających się dostaw za ciągłe i zastosowanie do nich uproszczeń w rozliczeniu VAT. Jednak pod wpływem korzystnych orzeczeń zaczynają zmieniać zdanie. Zdaniem sądów nie muszą to być dostawy nieprzerwane. Wystarczy, że podatnik dokonuje powtarzających się dostaw na rzecz jednego kontrahenta, przy czym strony umawiają się, że rozliczenia tych dostaw i płatności będą następować nie za pojedyncze dostawy, lecz za ich sumę w danym okresie rozliczeniowym. W takim przypadku dostawa będzie uznana za wykonaną z końcem umówionego okresu rozliczeniowego. NSA w wyroku z 27 maja 2019 r. (sygn. akt I FSK 970/17) uznał, że: (…) 1) Za dostawę świadczoną w sposób ciągły, o której mowa w art. 19a ust. 4 w zw. z ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: należy uznać ciąg kolejnych świadczeń (dostaw), stanowiących realizację przyjętego zobowiązania do dokonania szeregu dostaw częściowych określonych towarów, objętych jednym stosunkiem zobowiązaniowym, ze z góry założoną powtarzalnością świadczeń (dostaw) i ustalonymi okresami ich rozliczeń lub terminami płatności; Gdy dostawy nie są ciągłe, dla każdej z nich należy ustalić odrębny kurs waluty, z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania dostawy. 4. Jaki kurs zastosować, gdy faktura dokumentuje kilka dostaw wewnątrzwspólnotowych Problem: Dokonałem w lipcu kilku dostaw na rzecz kontrahenta niemieckiego. 10 sierpnia została wystawiona zbiorcza faktura. Jaki kurs zastosować? Rada: W tym przypadku należy przyjąć kurs z 7 sierpnia 2020 r. W przypadku WDT data wystawienia faktury wyznacza datę powstania obowiązku podatkowego, pod warunkiem że zostanie wystawiona do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy. Zdaniem organów podatkowych w takim przypadku należy przyjąć jeden kurs dla wszystkich dostaw z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury. W piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 maja 2017 r. (sygn. czytamy: Zatem przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów przez Wnioskodawcę - zgodnie z art. 31a ust. 1 ustawy - właściwym dla przeliczenia kwot stosowanych do określenia podstawy opodatkowania wyrażonych w walucie obcej na złote, będzie średni kurs danej waluty obcej ogłoszony przez Narodowy Bank Polski (lub ostatni kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury dokumentującej dokonane wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów (moment powstania obowiązku podatkowego - określony zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy), a nie jak wskazał Wnioskodawca, na ostatni dzień poprzedzający dzień zrealizowania szeregu dostaw towarów w danym okresie. 5. Czy wystarczy, aby na fakturze była przeliczona tylko łączna kwota VAT Problem: W jaki sposób dokonać przeliczenia VAT na złote? Czy można przeliczać VAT od cen jednostkowych? Czy też wystarczy, aby przeliczyć łączną kwotę VAT dla danej stawki? Czy w można podawać VAT w złotówkach i w walucie obcej? Rada: Można podawać VAT na fakturze zarówno w złotówkach, i w walucie obcej. Oba przedstawione sposoby ustalania kwoty VAT w złotówkach są prawidłowe. To od podatnika zależy, który z nich zastosuje. Jeśli podatnik podaje na fakturze VAT również od cen jednostkowych, co nie jest obowiązkowe (tylko kwota netto), to może go przeliczyć na złote, a następnie podać sumę VAT również w złotówkach. 6. Jaki kurs walut stosować do faktur dokumentujących rabaty Problem: Wystawiamy kontrahentom faktury korygujące dokumentujące rabaty. Podstawą jego przyznania jest sprzedaż w danym półroczu. Płatności są dokonywane w euro. Jak kurs waluty przyjąć na fakturze korygującej? Rada: Zdaniem organów podatkowych można przyjąć jeden kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej. Dotyczy to zarówno rabatów jednostkowych, jak i zbiorczych. Nie trzeba stosować kursów pierwotnych z poszczególnych dostaw towarów. Jak czytamy w piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 marca 2019 r. (sygn. (…) wystawiając zbiorcze faktury korygujące dokumentujące udzielone opusty Spółka powinna stosować kurs przeliczenia waluty Narodowego Banku Polskiego (NBP) ogłoszonej na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia takiej zbiorczej faktury korygującej (bądź ostatni kurs wymiany opublikowany przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień wystawienia zbiorczej faktury korygującej). 7. Jaki kurs walut zastosować, gdy faktura korygująca naprawia błędy Problem: Jaki kurs waluty należy przyjąć, gdy faktura korygująca poprawia błędy na fakturze pierwotnej? Rada: Należy zastosować taki sam kurs waluty jak do przeliczenia korygowanej faktury. Organy podatkowe przyjmują zasadę, że jeżeli faktura korygująca naprawia błędy na fakturze pierwotnej, to powinna być rozliczona w tym samym okresie co korygowana faktura. Należy również przyjąć kurs, który służył do przeliczenia faktury pierwotnej. Gdy podstawą wystawienia faktury korygującej są nowe okoliczności, np. rabaty, zwroty, to fakturę rozliczamy na bieżąco i stosujemy bieżący kurs waluty. Zazwyczaj będzie to kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury korygującej. 8. Jak ustalić, czy należy stosować split payment, gdy zapłata następuje w walucie obcej Problem: Sprzedajemy towary z załącznika nr 15. Ostatnio podpisaliśmy z kontrahentem umowę, że będziemy rozliczali się w euro. O obowiązku zastosowania na fakturze oznaczenia "mechanizm podzielonej płatności" decyduje wysokość kwoty brutto. Według jakiego kursu należy przeliczać tę kwotę? Rada: Aby ustalić, czy kwota należności ogółem, czyli kwota brutto, przekracza 15 000 zł, do przeliczenia należy przyjąć taki sam kurs jak do ustalenia podstawy opodatkowania i kwoty VAT. Będzie to zazwyczaj kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego lub wystawienia faktury, w zależności od tego, które zdarzenie nastąpi szybciej. Zasady te obecnie nie wynikają z ustawy o VAT, ale MF w wydanym objaśnieniach podatkowych potwierdził taki sposób przeliczeń. 9. Jak zastosować split payment, gdy płatność za fakturę następuje w walucie obcej Problem: Otrzymaliśmy fakturę z oznaczeniem MPP w walucie obcej. Jak dokonać płatności za taką fakturę, aby nie narazić się na sankcje? Rada: Ponieważ płatności w ramach mechanizmu podzielonej płatności można dokonywać tylko w złotówkach, muszą Państwo dokonać dwóch przelewów. Kwotę netto można zapłacić w walucie wskazanej na fakturze. Natomiast kwotę VAT należy wpłacić w złotówkach z zastosowaniem MPP. W takim przypadku w komunikacie przelewu w pozycji dotyczącej zarówno kwoty podatku, jak i kwoty brutto należy wpisać te same kwoty. Taki sposób postępowania jako prawidłowy wskazują organy podatkowe. 10. Jak zastosować split payment, gdy wpłacamy zaliczkę w walucie obcej przed otrzymaniem faktury Problem: Kupujemy towary z załącznika nr 15 i mamy wpłacić zaliczkę w dolarach na poczet dostawy przed otrzymaniem faktury. Kwota zaliczki wynosi 22 000 $, co oznacza, że powinniśmy zastosować split payment? Czy mamy rację? Rada: Tak. W tym przypadku należy również zastosować split payment, gdyż wpłacana kwota przekracza zapewne limit 15 000 zł. Obowiązkowy split payment ma zastosowanie również do zaliczek, nawet gdy nie są wpłacana na podstawie faktury zaliczkowej. Należy ustalić kwotę VAT metodą "w stu". Natomiast do przeliczenia tej kwoty trzeba przyjąć kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpłaty zaliczki. Kwota VAT musi być wpłacona na rachunek VAT. W takim przypadku w komunikacie przelewu zamiast numeru faktury wpisujemy "zaliczka" oraz tę samą kwotę w pozycji kwota VAT i kwota brutto. Bezpieczniejszym rozwiązaniem, szczególnie gdy mamy zastosować split payment, jest zażądanie od kontrahenta faktury pro forma, gdzie wymagane kwoty do dokonania rozliczenia będą wskazane wprost. Uchroni to Państwa firmę przed ewentualnymi konsekwencjami wpłaty zaniżonej kwoty na rachunek VAT. Przykład Podatnik 25 sierpnia wpłaca zaliczkę w wysokości 22 000 $ na poczet dostawy towarów z załącznika nr 15. Kwotę VAT ustala metodą "w stu": 22 000 $ x 23/123 = 4113, 82 $. Do przeliczenia tej kwoty na złote powinien przyjąć kurs z 24 sierpnia, który wyniósł 3,7164 zł. Dlatego na rachunek VAT powinien wpłacić 15 288,60 zł (3,7164 zł x 4113,82 $). Kwota 17 886,18 $ może być wpłacona na rachunek walutowy kontrahenta. 11. Jaki kurs zastosować, gdy wpłacamy zaliczkę na poczet usług, od zakupu których rozliczymy import Problem: Zakupiliśmy usługę marketingową we Francji. Mamy wpłacić zaliczkę. Otrzymaliśmy fakturę na całą kwotę. Jaki kurs zastosować, aby rozliczyć VAT, gdy najpierw wpłacamy 60% zaliczki, a po wykonaniu usługi pozostałą część. Rada: Mimo że posiadają Państwo fakturę wystawioną przed powstaniem obowiązku podatkowego, jednak nie można w tym przypadku zastosować kursu z dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia tej faktury. Zasada ta ma zastosowanie, gdy fakturę wystawia sam podatnik, a nie, gdy otrzymuje ją od kontrahenta i rozlicza import usług. Dlatego należy przyjąć kurs z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień powstania obowiązku podatkowego. W tym przypadku obowiązek powstanie w dwóch etapach: będzie to dzień otrzymania zaliczki przez kontrahenta (w stosunku do wpłaconej kwoty) i dzień wykonania usługi (w stosunku do pozostałej części należności). Potwierdza to Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 8 stycznia 2016 r. (sygn. IPPP1/4512-1159/15-2/AW), w której czytamy: Dokument który w takiej sytuacji wystawia usługodawca nieposiadający siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, nie jest fakturą VAT w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem w świetle powyższych regulacji należy wskazać, że przepis art. 31a ust. 2 ustawy nie dotyczy dokumentów potwierdzających przeprowadzenie transakcji (faktur) wystawianych przez kontrahentów zagranicznych, dla których nabywca rozlicza import usług. To z kolei oznacza, że kurs, jaki należy zastosować do przeliczania importu usług, nie jest uzależniony od daty wystawienia takiego dokumentu (faktury). Istotny jest tylko termin powstania obowiązku podatkowego. Podstawa prawna: art. 31, art. 106e ust. 11, art. 108e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - z 2020 r. poz. 106; z 2020 r. poz. 1106 Joanna Dmowska, Ekspert w zakresie VAT
Przepisy ustawy o CIT regulują zasady powstawania podatkowych różnic kursowych w transakcjach walutowych. Jak się jednak okazuje, nie w każdej sytuacji otrzymania należności w walucie obcej powstają podatkowe różnice kursowe, które należy odnieść odpowiednio do przychodów lub do kosztów. Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o CIT różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3 tego artykułu. Kiedy dodatnie... Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość: 1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia; 2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia; 3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5; 4) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni; 5) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni (art. 15a ust. 2 ustawy o CIT). ...a kiedy ujemne Ujemne różnice kursowe powstają natomiast, jeżeli wartość: 1) przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia; 2) poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia; 3) otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5; 4) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia jest wyższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni; 5) kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania jest niższa od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni (art. 15a ust. 3 ustawy o CIT). Przykład Spółka wystawia swoim zagranicznym kontrahentom faktury opiewające na kwoty wyrażone w euro albo wyrażone w złotych. Zdarza się, że kontrahenci płacą niezgodnie z treścią wystawionej faktury (faktura wystawiona w euro – zapłata w złotych albo faktura wystawiona w złotych – zapłata w euro). Przy tym wpłata następuje na właściwy rachunek bankowy, tj. wpłata w euro (nawet jeżeli jest niezgodna z treścią wystawionej faktury) jest przelewana na rachunek walutowy, natomiast wpłata w złotych (nawet jeżeli jest niezgodna z treścią wystawionej faktury) jest przekazywana na rachunek bankowy prowadzony w złotych. Z kontrahentami tymi nie są zawarte pisemne umowy, z których wynikałaby możliwość zapłaty w innej walucie aniżeli waluta, w której wystawiona jest faktura. Powstaje zatem pytanie, czy w związku z tak otrzymywanymi zapłatami spółka powinna rozpoznać podatkowe różnice kursowe i odnieść je odpowiednio do przychodów i kosztów podatkowych. W sytuacji opisanej przez spółkę nie dochodzi do powstania podatkowych różnic kursowych, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki określone w art. 15a ustawy o CIT. Nie został spełniony warunek, aby zarówno przychód, jak i wpłata należności nastąpiły jednocześnie w walucie obcej. Co na to skarbówka... W stanowiskach organów podatkowych oraz sądów administracyjnych dominuje pogląd, że różnice kursowe uwzględniane w rozliczeniu podatkowym występują jedynie wtedy, gdy zarówno samo zobowiązanie, jak i jego zapłata wyrażone są w walucie obcej. Takie stanowisko przedstawił dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 24 sierpnia 2012 r. (IPTPB3/ 423-173/12-6/IR). W piśmie tym czytamy, że „(...) aby powstały różnice kursowe – w oparciu o przytoczone przepisy prawa – muszą wystąpić łącznie dwa elementy: określenie w fakturze należności w walucie obcej, otrzymanie faktycznej zapłaty w walucie obcej". Podobnie uznał dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 13 lipca 2012 r. (IPPB5/423-284/12-2/IŚ). ...i sądy Podobnie uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 30 sierpnia 2011 r. (I SA/Wr 726/11), stwierdzając, że różnice kursowe w przypadku kosztów poniesionych w walucie obcej bądź przychodów wyrażonych w walucie obcej powstają wówczas, gdy płatność realizowana jest również w walucie obcej. W ocenie sądu takie różnice między kosztem zarachowanym a faktycznie poniesionym mają wymiar wyłącznie ekonomiczny i nie mają charakteru podatkowego. Reasumując, różnice kursowe powstają wówczas, gdy przychód/należność i wpłata tej należności wyrażone są w walucie obcej. Zatem sytuacje wskazane w przedstawionym przykładzie nie generują podatkowych różnic kursowych, niemniej jednak takie rozliczenia nie pozostają neutralne podatkowo. Przykład 1. FV sprzedaży wyrażona w euro (np. 1000 euro, przychód obliczony wg kursu średniego NBP = 4 zł wynosi 4000 zł); 2. Zapłata w złotych. Jeżeli nabywca wpłacił 4000 złotych, to wówczas sprzedający otrzymał wymaganą należność. Nie powstały zatem żadne różnice kursowe. Podobnie, jeżeli nabywca wpłacił np. 4500 zł albo 3250 zł, to wówczas także nie powstaną podatkowe różnice kursowe, w świetle wcześniej wyrażonych uwag. Będzie miała natomiast miejsce sytuacja, w której sprzedający otrzyma kwotę odpowiednio wyższą lub niższą od wykazanego z tej transakcji przychodu, określonego zgodnie z przepisami ustawy o CIT. W ten sposób, w związku z realizacją tej transakcji, powstanie nadpłata lub niedopłata w rozumieniu ekonomicznym. Otrzymanie kwoty wyższej od przychodu wykazanego z transakcji powinno skutkować rozpoznaniem przychodu z tego tytułu. Z kolei otrzymanie kwoty niższej od przychodu wykazanego z transakcji, powodujące niedopłatę w sensie ekonomicznym, nie będzie skutkowało odniesieniem jej w koszty podatkowe, wobec braku spełnienia przesłanek powstania różnic kursowych. Zaistniała niedopłata w sensie ekonomicznym może zostać wyrównana odpowiednią dopłatą przez kontrahenta. —Anna Kiersnowska-Drzewiecka Zdaniem autorki Anna Kiersnowska-Drzewiecka, doradca podatkowy w ECDDP sp. z Warto ustalić kurs w umowie z kontrahentem Aby uniknąć ewentualnych różnic we wpłatach należności, w przypadku gdy faktura jest wystawiona w walucie obcej, a wpłata następuje odwrotnie – w złotych, strony mogą ustalić i przyjąć w umowie lub np. w uwagach na fakturze odpowiedni kurs przeliczeniowy do dokonywania płatności przez kontrahenta. Właściwe w tym wypadku byłoby wskazanie średniego kursu NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu przez podatnika (na fakturze należałoby zaznaczyć datę dzienną tego kursu). Takie działanie pozwoliłoby uniknąć sytuacji nadpłaty lub niedopłaty w realizacji transakcji. Z kolei w przypadku wystawienia faktury w złotych, gdy zapłata miałaby następować w walucie obcej, nie ma możliwości wskazania, w momencie wystawiania faktury, kursu, który zabezpieczałby interesy podatnika co do wahań kursów waluty wpływających na obowiązek rozpoznania przychodu przez tego podatnika. W momencie wystawiania faktury nie da się bowiem przewidzieć, kiedy kontrahent ureguluje płatność na rzecz podatnika i kiedy płatność ta zostanie zaksięgowana na rachunku bankowym tego podatnika.Re: zapłata za fakturę w EUR metodą podzielonej płatności. Co prawda dostałam schemat rozliczania, ale sprawdza on się przy płatnościach za pojedynczą fakturę. Gdy w grę wchodzi rozliczenie faktury korygującej, zapłata za kilka faktur po różnych kursach lub pomyłka w kwocie nie mam jak tego rozliczyć.
Poszerzenie rynku polskiego o rynek zagraniczny umożliwiło polskim przedsiębiorstwom handel z podmiotami zagranicznymi zarówno z Unii Europejskiej, jak również spoza. Dokonywanie transakcji z zagranicznymi podmiotami mimo wystawienia faktury w walucie PLN może się wiązać z tym, że podatnik otrzyma zapłatę w walucie obcej. Sprawdź, jak wygląda rozliczanie różnic kursowych do faktury w PLN opłacanej w innej walucie. Różnice kursowe powstają w sytuacji, gdy dla transakcji sprzedaży w walucie obcej kurs przeliczeniowy zapłaty i kurs przeliczeniowy dla otrzymanej faktury są różne. W związku z tym, aby wyliczyć różnicę kursową, od kwoty otrzymanej należności przeliczonej według kursu z dnia poprzedzającego wpłatę (jeśli wpływ nastąpił na konto walutowe) lub kursu zastosowanego przez bank trzeba odjąć wartość przeliczonego na walutę polską przychodu wynikającego z faktury. Zgodnie z art. 24c ust. 1 ustawy o PIT, jeżeli wynik wyżej równania: kwota otrzymanej należności w walucie obcej przeliczona na PLN – wartość przeliczona na walutę polską= wynik: dodatni – wówczas różnica kursowa stanowi dla podatnika pozostały przychód (kolumna 8 KPiR); ujemny – wówczas różnica kursowa stanowi dla podatnika pozostały wydatek (kolumna 13 KPiR). Różnice kursowe w KPiR są dokumentowane za pomocą dowodów wewnętrznych. Powstałe różnice kursowe nie zmieniają kwoty przychodu, zatem wielkość sprzedaży w żaden sposób nie ulega skorygowaniu o powstałe różnice, a odrębnie ujmuje się je w KPiR. Przykład 1. Pani Kamila dokonała sprzedaży towaru w kwocie 400 euro (netto). Sprzedaż udokumentowała fakturą VAT, którą wystawiła 28 stycznia 2020 roku – kurs przeliczeniowy faktury to 4,2679 (z dnia poprzedzającego wystawienie faktury, czyli 27 stycznia 2020 roku – tabela nr 017/A/NBP/2020). Płatność otrzymała na rachunek walutowy 29 stycznia 2020 roku – kurs przeliczeniowy płatności to 4,2794 (z dnia poprzedzającego otrzymanie płatności – 28 stycznia 2020 roku – tabela nr 018/A/NBP/2020). Ile wynosi różnica kursowa? Przeliczenie płatności na PLN:400 euro x 4,2794 = 1711,76 zł Przeliczenie faktury sprzedaży na PLN:400 euro x 4,2679 – 1707,16 zł Odjęcie punktu 1 od 21711,76 zł – 1707,16 zł = 4,60 zł W związku z tym, że wartość równania wyszła dodatnia, pani Kamila zobowiązana jest wykazać dodatnią różnicę kursową, tj. pozostały przychód, w formie dowodu wewnętrznego w kolumnie 8 KPiR. Rozliczanie różnic kursowych – otrzymanie płatności w walucie obcej W sytuacji gdy podatnik wystawił fakturę w walucie polskiej, może on przyjąć płatność w walucie krajowej bądź w walucie obcej – przepisy tego nie zabraniają. Natomiast jeśli rzeczywiście płatność zostanie otrzymana w walucie obcej do faktury wystawionej w PLN, to z tego tytułu nie powstaną różnice kursowe. Zgodnie z art. 24c ustawy o PIT, aby powstała różnica kursowa, kwota przychodu należnego powinna być bowiem wyrażona na dokumencie sprzedaży w walucie obcej. Powyższe stanowisko potwierdza interpretacja indywidualna między innymi Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 30 maja 2019 roku, w której można przeczytać, że: „(...) Odnosząc się zatem do powstania tzw. różnic kursowych transakcyjnych, wskazać należy, że różnice te powstają wyłącznie w przypadku wymienionych w art. 15a ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 1 i 2 i mają zastosowanie do ustalania różnic od przychodów należnych i otrzymanych w walutach obcych oraz kosztów poniesionych i zapłaconych w walutach obcych. Skoro zatem z wniosku wynika, że w ramach transakcji (z ukraińską firmą) strony mają ustalić jej wartość w kontrakcie w polskich złotych, udokumentować fakturą także wyrażoną w polskich złotych, jednak płatność zostanie dokonana w euro na rachunek walutowy Spółki, to oznacza, że dla tych transakcji nie powstaną podatkowe różnice kursowe, o których mowa w ww. przepisach, bowiem transakcje zostaną zawarte w walucie polskiej, a nie w walucie obcej”. Podobnie stanowisko określone zostało również w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 9 lipca 2015 roku, IPTPB3/4510-136/15-2/K. Przykład 2. Pan Robert dokonał sprzedaży towarów na kwotę 5000 zł netto. 28 stycznia 2020 roku wystawił fakturę sprzedaży w polskich złotych. Nabywca uregulował zobowiązanie w walucie obcej, przelewając kontrahentowi kwotę 1171,54 euro. W związku z tym, że faktura wystawiona jest w PLN, nie powstaną różnice kursowe, mimo iż otrzymana kwota w euro po przeliczeniu na PLN jest wyższa od tej ujętej w przychodach. Pan Robert powinien natomiast z tego tytułu przeliczyć różnice kursowe od środków własnych. Różnice kursowe nie powstaną, jeśli faktura w PLN opłacona została w innej walucie. Mogą natomiast powstać z tego tytułu różnice kursowe od własnych środków pieniężnych na rachunku. Więcej w temacie różnic kursowych od własnych środków można znaleźć w artykule: Różnice kursowe od środków własnych – warto wiedzieć. Automatyczne rozliczanie różnic kursowych w Funkcja automatycznego wyliczania i księgowania różnic kursowych w systemie pozwala na zaoszczędzenie czasu na ich ręczne wyliczanie oraz uniknięcie błędów z tym związanych, bowiem system na podstawie wprowadzonych danych automatycznie zaciąga prawidłowe kursy przeliczeniowe. Opcja jest dostępna dla użytkowników, którzy prowadzą konto w formie opodatkowania – skala podatkowa. Aby skorzystać z funkcji, należy ją włączyć w ustawieniach konta. W tym celu trzeba przejść do zakładki USTAWIENIA » PODATKI » FUNKCJE KSIĘGOWE i zaznaczyć opcję WYLICZANIE RÓŻNIC KURSOWYCH. Po włączeniu opcji w trakcie wystawiania faktury sprzedaży w walucie obcej schematem: PRZYCHODY » SPRZEDAŻ » WYSTAW » FAKTURĘ (walutę ustawia się w podzakładce ZAAWANSOWANE) po uzupełnieniu wartości zapłaconej przez nabywcę lub oznaczeniu opcji ZAPŁACONO pojawi się dodatkowa opcja WPŁATA NA RACHUNEK. Kolejno należy wybrać rodzaj rachunku bankowego, na który wpłynęła zapłata – na rachunek walutowy czy w PLN. Na tej podstawie system prawidłowo wyliczy różnicę kursową. Jeśli płatność miała miejsce po wystawieniu faktury, jej rozliczenie odbywa się schematem: PRZYCHODY » SPRZEDAŻ i wówczas należy zaznaczyć fakturę sprzedaży i skorzystać z opcji ROZLICZ » ROZLICZ PŁATNOŚĆ. W oknie, które się pojawi, należy określić, czy zapłata nastąpiła na rachunek walutowy czy w PLN. Analogicznie system wyliczy na tej podstawie różnicę kursową. Aby zaksięgować różnicę kursową automatycznie, wystarczy przejść do zakładki: START » RÓŻNICE KURSOWE » OD PRZYCHODÓW i zaznaczyć tam automatycznie wyliczoną różnicę kursową, korzystając z opcji WYSTAW DW. Automatycznie wygenerowany dowód wewnętrzny dotyczący różnicy kursowej zostanie ujęty w kolumnie 8 „pozostałe przychody” (jeśli różnica jest dodatnia) lub kolumnie 13 „pozostałe wydatki” (jeśli różnica jest ujemna) w KPiR w zakładce: EWIDENCJE » KPiR. Więcej w temacie funkcji automatycznego rozliczania różnic kursowych w systemie można znaleźć w artykule: Różnice kursowe – automatyczne księgowanie.Wola dłużnika może być wyraźna, ale w niektórych przypadkach można ją "rozszyfrować" z towarzyszących okoliczności. Załóżmy, że dłużnik ma do zapłaty kwotę 4.258 zł z tytułu Z punktu widzenia problemu waluty zobowiązania, w szczególności zobowiązania umownego, podstawowe znaczenie ma art. 358 kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią art. 358 § 1 Kodeksu cywilnego: „Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej”.Natomiast § 2, wskazuje, że: „Wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana”. W związku z przedstawioną regulacją, nasuwają się następujące praktyczne nie ma wątpliwości, co do możliwości wyrażania zobowiązania w walucie obcej. Zobacz: Czy podwykonawca może żądać zapłaty od inwestora? Cena w umowie sprzedaży może zostać wyrażona w walucie polskiej, ale równie dobrze może zostać określona w walucie obcej, np. w euro bądź USD. Zobowiązanie w walucie – zapłata w złotówkach Ustawodawca przyjął szczególną regułę interpretacyjną, zgodnie z którą, jeżeli zobowiązanie opiewa na walutę obcą, to o ile co innego nie wynika z jego treści (np. z treści umowy sprzedaży), dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej. Stwierdzenie to ma doniosłe praktyczne konsekwencje. Wskazana reguła jest dość nieintuicyjna i może prowadzić do rezultatów, nie do końca zgodnych z zamiarem stron. Z czego to wynika? Trudno zaprzeczyć twierdzeniu, że jeżeli strony określają świadczenie w walucie obcej, to ich celem jest uzyskanie zapłaty właśnie w tej walucie. W związku z tym trzeba stwierdzić, iż wskazany na wstępie przepis (§ 1), wyraża regułę przeciwną do tej, jaka – w typowych sytuacjach – zgodna jest z zamiarem stron umowy. Dlatego może się okazać, że ze względu na zastosowanie art. 358 § 1 interes wierzyciela nie zostanie zaspokojony – otrzyma on świadczenie inne niż to, którego można uniknąć takiej sytuacji?W tym celu należy wyraźnie zastrzec w umowie obowiązek spełnienia świadczenia w walucie obcej. Oznacza to, że strony powinny wyraźne wskazać, że wyłączają możliwość spełnienia świadczenia w walucie polskiej (tzw. efektywne zastrzeżenie waluty obcej). Prawo a nie obowiązek Treść art. 358 § 1 wskazuje, że co do zasady (jeżeli co innego nie wynika z treści zobowiązania), dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej. Jest to jego możliwość a nie obowiązek. Oznacza to, że jeżeli świadczenie pieniężne zostało wyrażone w walucie obcej, to co do zasady, wierzyciel nie może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej. Dotyczy to także sytuacji, kiedy dłużnik popadnie w zwłokę (tj. z własnej winy nie spełni w terminie świadczenia). Pozornie mogło by się wydawać, że z treści art. 358 § 2 zd. 2 wynika, iż w sytuacji zwłoki dłużnika, wierzyciel domagać się zapłaty w walucie polskiej. Taka interpretacja tego przepisu byłaby błędna. Oznacza to, że również w przypadku zwłoki, dłużnik może spełnić świadczenie według własnego wyboru, albo w walucie obcej albo w walucie polskiej. Natomiast, jeżeli dłużnik będący w zwłoce będzie chciał dokonać zapłaty w walucie polskiej, to wierzyciel będzie mógł wybrać odpowiedni dla siebie można wypłacić wynagrodzenie w walucie obcejMówiąc inaczej, wierzyciel będzie mógł zdecydować, czy waluta obca ma być przeliczana według kursu z dnia wymagalności (dzień następujący po upływie terminu zapłaty) roszczenia czy z dnia rzeczywistej zapłaty. Strony umowy sprzedaży zastrzegły, że cena (100 euro) zostanie zapłacona do 10 stycznia (termin spełnienia świadczenia). Strony nie zastrzegły wyraźne w umowie, że zapłata powinna być dokonana w euro. W takiej sytuacji kupujący może dokonać zapłaty w euro albo w walucie polskiej (według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia wymagalności, tj. 11 stycznia).Sprzedawca nie może żądać zapłaty w walucie polskiej. Natomiast, jeżeli kupujący popadnie w zwłokę (tzn. z własnej winy nie dokona zapłaty do 10 stycznia włącznie), i będzie chciał dokonać zapłaty w walucie polskiej, to sprzedawca będzie mógł określić, według jakiego kursu ma nastąpić przeliczenie euro na złotówki-czy według kursu z dnia wymagalności świadczenia,- czy według kursu z dnia rzeczywistego spełnienia świadczenia. Jaki kurs waluty?Należy wskazać, że zgodnie z art. 358 § 2 kurs, po jakim ma nastąpić przeliczenie waluty obcej na polską, został odniesiony do kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski (z dnia wymagalności świadczenia, bądź z dnia rzeczywistego dokonania zapłaty). Strony mogą w umowie inaczej określić ten przelicznik. Z punktu widzenia wierzyciela, ważne jest to, że w typowych sytuacjach, przeliczenie waluty obcej na złotówki, według kursu średniego NBP, nie pozwoli mu na zakup waluty obcej w ilości wynikającej z treści zobowiązania. Wynika to z faktu, że średni kurs walut ogłaszany przez NBP zwykle odbiega nieco od kursu rzeczywistej wymiany na rynku. Dlatego w interesie wierzyciela jest zastrzeżenie w umowie efektywnej zapłaty w walucie obcej albo przynajmniej wskazanie innego (niż średni kurs NBP) podkreślić, że nawet efektywne zastrzeżenie waluty obcej, może być niewystarczającym środkiem ochrony wierzyciela. Będzie tak w sytuacji, kiedy w wyniku egzekucji bądź upadłości dłużnika, wierzyciel otrzyma zapłatę w walucie określić cenę w umowie sprzedażyW tym przypadku, jeżeli wierzyciel poniesie z tego powodu szkodę, to będzie mógł dochodzić jej naprawienia. Wysokość potencjalnego odszkodowania, obejmować będzie przede wszystkim koszty nabycia waluty, w jakiej dłużnik miał spełnić świadczenie. AJjHG3.
zobowiązanie w pln zapłata w euro
